Anksiyete
Kaygı, sıkıntı, bunaltı, endişe, korkuya benzer bir duygu vardır. Anksiyete yaşayan kişi bu durumu “kötü bir şey olacakmış hissi”, “rahatsız edici bir endişe hali” ya da “nedensiz bir korku”şeklinde ifade eder.
- Anksiyete sık görüldüğü için her zaman bir hastalık belirtisi olarak düşünülmemelidir.
- Kişinin sosyal yaşamı sırasında karşılaştığı farklı durumlarda ortaya çıkabilir. (Okulun ilk günü,işe yeni başlama, işbaşvurusu, evlenme, ÖSS, SBS vb.)
Hastalar anksiyeteyi nasıl tarif ederler ?
- “Sıkıntı geliyor, tıkanıyorum, bunalıyorum ve boğulacak gibi oluyorum”.
- “Telefon ya da kapı çalsa çok heyecanlanıyorum ve kalbim hızla çarpmaya başlıyor. Çocuklarımın ya da yakınlarımın
başına kötü bir şey gelmiş olabileceği düşüncesi ile çok endişeleniyorum”. - “Nedensiz yere kalbim kötü kötü çarpıyor. Hemen aklıma kötü şeyler geliyor ve bende de mutlaka bir kalp hastalığı var diye düşünüyorum. Kaç kez gidip çeşitli tetkikler yaptırdım. Doktorlar bir şeyim olmadığını söyledikleri halde aynı belirtiler tekrar oluyor.”
- “Öyle şiddetli sıkıntı basıyor ki öleceğim, çıldıracağım ya da aklımı kaybedeceğim diye çok korkuyorum.Yerimde duramıyorum. Nefesim daralıyor, titriyorum”
Belirtiler
- Huzursuzluk, gerginlik, tedirginlik, sıkıntı, daralma
- Dikkatini toplayamama ve bir konu üzerine yoğunlaşamama
- Çabuk yorulma, uyku bozuklukları, kolay irkilme, tetikte olma
- Baş ağrısı, baş dönmesi, başta uyuşma ve sersemlik hissi
- Kulaklarda uğuldama, çınlama, görme bulanıklıkları
- Ağız kuruması, kalp çarpıntısı, nefes darlığı, belirtileri kişinin mesleki ve ailevi yaşantısını etkilemeye başlamışsa, kişilerarası ilişkilerinde zorluklar oluşturuyorsa, gün içinde çok sık karşısına çıkıyor ve gününün büyük bir bölümünü kapsıyorsa, bu duygulanımını kontrol edemiyor ve başa çıkamıyorsa
- Anksiyete Bozukluğu olma olasılığı yüksektir.
Kadınlarda erkeklere oranla iki kat fazla görülür. Vakaların yarısından çoğu çocukluk ve erişkinliğe geçiş döneminde başlamaktadır.
- Anksiyete Bozukluğu teşhisi konan kişilerin genelde çekingen ve bağımlı bir yapıları olup, kendilerine güvenleri azdır.
- Çoğu vakanın toplumsal ilişkilerde arka planda durmayı yeğleyip, aşırı kırılgan, utangaç, eleştiriye çok duyarlı, çabuk yıkılan kişilerdir.
Anksiyete (Kaygı) Bozuklukları DSM-5
- Ayrılma kaygısı bozukluğu
- Seçici konuşmazlık(mutizm)
- Özgül fobi
- Toplumsal kaygı bozukluğu(sosyal fobi)
- Panik bozukluğu
- Agarofobi
- Yaygın kaygı(anksiyete) bozukluğu
- Maddenin ilacın yol açtığı kaygı bozukluğu
- Başka bir sağlık durumuna bağlı kaygı bozukluğu
- Tanımlanmış diğer bir kaygı bozukluğu
- Tanımlanmamış kaygı bozukluğu
Anksiyete Bozuklukları
Anksiyete bozukluğunun tedavisinde; ilaç tedavisi yanında, kişinin beklentileri, düşünüş biçimini değiştirme, gevşeme eğitimi, belli durumlardan kaçınma gelişmiş ise kaygıya yol açan etkenlerle yüzleştirme gibi yaklaşımların olduğu bilişsel tedavi uygulanabilir.
Birçok organik hastalık anksiyeteye benzer belirtilere neden olabilir. Bu nedenle diğer tıbbi nedenlerin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi gerekir.
Çok sık ve fazla kullanılan alkol ve bağımlılık yapıcı maddeler de benzer bir duruma yol açabilir. Bu nedenle gerekli tetkikler yapılıp fiziksel / organik bir neden bulunmadığı saptanmalıdır.
Anksiyete Bozuklukları-TEDAVİ
Anksiyete bozuklukları psikoterapi ve/veya ilaç tedavisi ile düzelebilir.
İlaç tedavisi, en az 6 ay ya da daha uzun sürebilecek bir tedavidir.